به گزارش خبرنگاران گروه صنعت و تجارت گزارش خبر، «غلامرضا گل محمدی» معاون وزیر جهادکشاورزی و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی(تات) در مراسم آغاز بکار این کنگره بین المللی که در سالن همایش آهنشهر بافق در استان یزد برگزار شد، ضمن ابراز امیدواری نسبت به رفع موانع توسعه صنعت شترداری کشورمان با بهره گیری از نتایج این قبیل کنگره‌ها، اظهار کرد: متاسفانه در حالی صنعت شترداری در بسیاری از کشورها رو به افزایش است که جمعیت شتر در کشورمان روندی کاهشی را طی می‌کند.
وی از شتر به عنوان حیوانی مقاوم و البته عجین شده با فرهنگ کشورمان یاد کرد و با تاکید بر این که شتر از جنبه ذخایر ژنتیکی حائز اهمیت است، از رو به انقراض بودن شتر دو کوهانه کشورمان با جمعیت کنونی ۳۰۰ نفر خبر داد و گفت: مابقی این گونه از شتر، بیشتر در کشورهای سودان، مصر و سایر کشورهای عربی هستند.
گل محمدی با اشاره به تغییرات اقلیمی و بحران کم آبی کشور، از اهتمام مسئولان کشور برای توسعه این صنعت با توجه به نیاز اندک آبی و شرایط مساعد کشور برای پرورش این دام سخن گفت و افزود: در همین راستا نیز اقداماتی برای رفع برخی از نیازهای فناورانه این حوزه انجام شده یا در دست اقدام است.
وی در همین رابطه به بهرهمندی کشورمان از سیستم‌های هوشمند جهت نظارت بر تغذیه و بهداشت و درمان بیماری‌های شتر خبر داد و گفت: تولید سیستم های هوشمند پرورش شتر و ایجاد سکوهای آنلاین برای فروش محصولات شتر نیاز و ضروری است.
رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با اشاره به راه اندازی سامانه «ساربان یار»، بر لزوم ساماندهی بهره‌برداران و اصلاح و تکمیل زنجیره ارزش در صنعت شتر به کمک تعاونی‌های تولیدی و بخش خصوصی تاکید و نسبت به همکاری و حمایت وزارت جهادکشاورزی در این رابطه اعلام آمادگی کرد.
گل محمدی در بخش پایانی سخنانش به ظرفیت‌های بالای سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به عنوان بزرگ‌ترین سازمان پژوهشی در خاورمیانه و شاید در آسیا اشاره کرد و گفت: این سازمان با وجود پتانسیل بالای علمی و زیرساختی که تمام توان خود را برای حل مشکلات بخش کشاورزی کشور قرار داده است، نگاه ویژه‌ای به مرکز تحقیقات کشاورزی استان یزد دارد چرا که شاهد فعالیت مراکزی تحقیقاتی مهمی مانند مرکز تحقیقات ملی شوری ایران، ایستگاه تحقیقات ملی شتر و مرکز تحقیقات ماهیان آب‌های شور داخلی در این استان هستی
ثبت جهانی نظام میراثی پرورش شتر
همچنین در این کنگره پیام «غلامرضا نوری قزلجه» وزیر جهادکشاورزی به مناسبت برگزاری اولین کنگره بین المللی و چهارمین کنگره ملی شتر قرائت شد که در بخشی از آن آمده است: سال ۲۰۲۴ بر اساس تقویم کمیسیون اجتماعی و اقتصادی ملل متحد سال جهانی شتر نام گذاری شده است. این فرصت ارزشمند، توجه جهانی را به این حیوان شگفت انگیز و نقش آن در چرخه امنیت غذایی انسان جلب کرده است.
در بخش دیگر این پیام عنوان شده است: در شرایط فعلی که تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آب، چالش های جدی برای بسیاری از کشورها ایجاد کرده است، شتر با توانایی منحصر به فرد خود می تواند به عنوان یک مولفه برای مقابله با چالش‌های اقلیمی مطرح شود.
وزیر در ادامه یادآور شده است: بهره‌گیری از ظرفیت‌های این حیوان در حوزه‌های مختلف گردشگری کویر، تولید محصولات لبنی، منسوجات و همچنین زمینه‌های اجتماعی می‌تواند به ایجاد اشتغال پایدار و توسعه مناطق روستایی و افزایش درآمد بهره برداران کمک به سزایی کند.
نوری در بخشی از این پیام نیز خواستار پیگیری ثبت نظام میراثی پرورش شتر در قالب میراث مهم کشاورزی جهانی و بهره مندی از آثار اقتصادی و اجتماعی این اقدام شده است.
چالش‌های توسعه صنعت شتر در ایران
دکتر «علیرضا رفیعی» معاون وزیر و رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز در پیامی به این کنگره که توسط «علی فاتحی‌نیا» مدیر کل دامپزشکی استان یزد قرائت شد، اظهار کرد: برگزاری اولین کنگره بین‌المللی و چهارمین کنگره ملی شتر فرصتی مغتنم برای بررسی و شناخت اولویت‌های مورد نیاز برای توسعه کشور است.
وی افزود: شتر یکی از نام‌های کهن و اصیل کشور ماست که پرورش آن پیشینه‌ای کهن و تاریخی دارد و نیاکان ما با استفاده از این حیوان صبور و بردبار، توانستند تجارت و بازرگانی را در جاده ابریشم توسعه دهند.
معاون وزیر و رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به چالش‌های توسعه شترداری در کشور، اولین چالش در این باره را روش نگهداری سنتی شتر در بیابان‌ها و مناطق پرورش خواند و تصریح کرد: سالیان سال است که هیچ‌گونه تحول جدی در سیستم پرورش و نگهداری شتر روی نداده و این بی‌توجهی می‌تواند یکی از عوامل مهم عدم توسعه صنعت شترداری در کشورمان باشد.
وی ادامه داد: سیستم سنتی پرورش و نگهداری شتر یکی از چالش‌های سازمان دامپزشکی در زمینه خدمات رسانی به گله‌های پراکنده و غیرقابل دسترس است چرا که این موضوع امکان خدمات‌رسانی مطلوب دامپزشکی به این حوزه را سخت و دشوار کرده است.
رفیعی یکی دیگر از عوامل مانع توسعه صنعت شتر داری در کشور را عدم توسعه و فقدان تشکل‌های مردمی در بین شترداران ذکر و ا توصیه کرد که اتحادیه یا انجمنی در این خصوص تأسیس شود.
وی با اشاره به فقدان هویت بین گله‌های شتر، این امر را باعث در دست نبودن آمار دقیقی از جمعیت شاغلان این بخش از کشور و عدم امکان برنامه ریزی صحیحی در این حوزه خواند.
معاون وزیر نداشتن هویت را یکی از مشکلات جدی سازمان دامپزشکی در زمینه تأمین خدمات بهداشتی برای گله‌های شتر دانست و توصیه کرد: نهادهای ذی‌ربط طی برنامه جامعی شتران را هویت دار کند که توصیه سازمان دامپزشکی در این خصوص استفاده از میکروچیپ‌گذاری است.
رفیعی همچنین توجه کافی به برنامه پیشگیری و کنترل بیماری‌ها و هویت بهداشتی به شتران را حائز اهمیت ذکر کرد و افزود: سازمان دامپزشکی کشور علاوه بر تشکیل کمیته ملی تخصصی بیماری‌های شتر، برنامه‌ای جامعی در این خصوص در دست تدوین دارد.
بستر مناسب یزد برای توسعه اکولوژیک
«محمد علی حاتمی زاده» رئیس سازمان جهادکشاورزی استان نیز در این کنگره عنوان کرد: شتر نه تنها در گذشته بلکه امروز نقش مهمی در اقتصاد و فرهنگ منطقه ایفا می‌کند.
وی افزود: استان یزد در راستای تهیه برنامه‌ها و محورهای تحولی اقدام به تدوین شش برنامه تحولی در بخش کشاورزی کرده است.
حاتمی زاده در بخش دیگری از سخنانش وجود بیش از چهار میلیون هکتار مرتع و ۱۵ هزار شتر در استان یزد و وجود مرکز تحقیقات ملی شتر را بستری مناسب برای توسعه اکولوژیک شتر خواند.
«مهدی طلایی‌مقدم» معاون عمرانی استاندار یزد هم در این مراسم با اشاره به ظرفیت‌های فراوان شهرستان بافق، بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های غیرمعدنی در این شهرستان معدن‌خیز تاکید کرد.
به گزارش ایسنا، در این کنگره که ۲۵۰ نفر از داخل و خارج کشور مانند محققان و سرمایه‌گذارانی از کشورهای هند و امارات حضور داشتند.
در حاشیه این کنگره تفاهم‌نامه‌ای برای بهره‌گیری از ظرفیت مسئولیت اجتماعی معادن برای توسعه شترداری اکولوژیک و ایجاد مراتع دست‌کاشت در بافق منعقد شد که این اقدام، نقطه عطفی در همکاری بین بخش‌های دولتی و خصوصی برای توسعه پایدار این منطقه خواهد بود.
در این کنگره همچنین تفاهم‌نامه‌هایی برای هوشمندسازی مدیریت چرای شتر در سطح ملی منعقد شد که نخستین گام آن از استان یزد و شهرستان بافق آغاز شده است.
به گزارش ایسنا، طی دور روز برگزاری این کنگره بین‌المللی ۹۶ مقاله شامل ۱۹ مقاله به صورت شفاهی و ۷۷ مقاله به صورت پوستر ارائه خواهد شد.
مطالعات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جغرافیایی، امنیتی، ورزشی و اکوتوریسم شتر، شترداری سنتی، مشارکت مردمی، دانش بومی، مرتع، محیط زیست و منابع طبیعی، شتر در دین، ادبیات و دیرینه شناسی، توسعه شترداری نیمه صنعتی، اقتصادی کردن شترداری، محصولات، بازاریابی، سرمایه گذاری و ساماندهی قوانین، شترداری نوین، تغذیه، تولید مثل و اصلاح نژاد، فرآورده های شتر و استفاده از آنها در علوم مختلف، تحقیقات علوم پایه و علوم پزشکی، بهداشت، پیشگیری و بیماری های شتر و واکسن، ایمونولوژی، فرآورده های بیولوژیک و بیوتروریسم، از مهمترین محورهای این کنگره است.
